Báo động tình trạng bongdalu mobi do ăn quả rừng

BHG- Vừa qua, trên địa bàn tỉnh liên tiếp xảy ra 2 vụ bongdalu mobi do ăn quả rừng khiến 4 học sinh phải nhập viện cấp cứu. Sự việc thêm một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ ngộ độc từ thực vật hoang dại, đặc biệt là trong thời điểm này, mùa quả rừng ở vùng cao đang bắt đầu chín rộ.

Vụ việc đầu tiên xảy ra vào ngày 6.5 tại Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú (PTDTBT) Tiểu học xã Thượng Phùng (Mèo Vạc). Sau bữa ăn tối, em Sùng Mí Sử (12 tuổi) cùng 22 bạn trong trường rủ nhau ra ngoài cổng trường chơi, thấy cây Chí chụa (gọi theo tiếng địa phương) có nhiều quả chín đỏ nên các em đã cùng nhau hái ăn. Trong số 23 bongdalu mobi cùng ăn thì có 3 bongdalu mobi là Sùng Mí Sử (12 tuổi), Sùng Mí Vừ (11 tuổi) và Già Mí Vừ (9 tuổi) ăn nhiều hơn. Sau khoảng 4 giờ, 3 bongdalu mobi này xuất hiện triệu chứng đau đầu, chóng mặt, đau bụng, buồn nôn và nôn ra thức ăn lẫn quả Chí chụa.

Ngay sau đó, các em đã được đưa đến Trạm Y tế xã để sơ cứu bước đầu. Tuy nhiên, đến 00 giờ sáng ngày 7.5, các em có diễn biến nặng và đã được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa huyện điều trị. Tại đây, các em được xử lý truyền dịch, rửa dạ dày. Nhờ được xử lý kịp thời, các em đã qua cơn nguy kịch, sức khỏe dần ổn định và được ra viện sau đó 5 ngày.

Giáo viên Trường phổ dân tộc Bán trú THCS xã Cán Chu Phìn (Mèo Vạc) hướng dẫn bongdalu mobi kỹ năng phòng tránh thực phẩm có nguy cơ gây độc.

Chưa đầy 24 giờ sau vụ ngộ độc tại xã Thượng Phùng, một vụ việc tương tự đã xảy ra tại Trường PTDTBT THCS xã Xín Cái (Mèo Vạc). Cụ thể, vào chiều 7.5, sau bữa ăn tối tại trường, em Vàng Thị Dợ (12 tuổi) cùng nhóm bạn ra ngoài hái quả Chí chụa ăn. Em Dợ ăn nhiều hơn các bạn. Đến tối, em xuất hiện các triệu chứng ngộ độc và được đưa đến bệnh viện trong tình trạng lơ mơ, huyết áp hạ nhẹ. Sau hai ngày điều trị tích cực, sức khỏe của em đã ổn định. Ngoài ra, một trường hợp khác là em Ly Thị Ca cũng xuất hiện dấu hiệu buồn nôn và được theo dõi tại phòng khám xã Xín Cái.

Có thể thấy, hai vụ ngộ độc liên tiếp tại huyện Mèo Vạc tuy không gây hậu quả nghiêm trọng về tính mạng nhưng là lời cảnh báo về nguy cơ luôn rình rập từ việc ăn quả rừng. Thực tế, trong những năm qua, việc bongdalu mobi do ăn quả rừng không phải là mới và vẫn âm ỉ xảy ra. Sự việc này không chỉ phản ánh thói quen nguy hiểm của học sinh vùng cao khi ăn các loại quả rừng lạ mà còn cho thấy các bất cập trong công tác phòng, chống ngộ độc từ rau, quả, nấm... rừng vẫn còn nhiều vấn đề cần quan tâm, nhất là về công tác tuyên truyền.

Theo tìm hiểu, quả Chí chụa, gọi theo tiếng địa phương không phải là cái tên xa lạ với người dân vùng cao nhưng độc tính tự nhiên của loại quả này lại không được nhiều người nhận biết đầy đủ. Đây là một trong nhiều loại quả rừng như Hồng châu, Mắc rạc, Dâu rừng, hoa Chuông… có thể gây ngộ độc cấp nếu ăn sống, ăn nhiều hoặc ăn khi chưa chín hẳn. Từ tháng 5 đến tháng 9 hàng năm là thời điểm nhiều loại quả rừng chín rộ. Thời điểm này cũng trùng với mùa Hè, khi bongdalu mobi không còn sự quản lý chặt chẽ từ nhà trường. Đáng lo ngại là trong cộng đồng còn tồn tại tư duy quả rừng lành, ăn không sao, dẫn đến sự chủ quan.

Để chủ động phòng tránh ngộ độc từ ăn quả rừng, nhất là đối với bongdalu mobi, ngành Y tế, chính quyền các địa phương và các nhà trường cần phối hợp triển khai đồng bộ các giải pháp. Trong đó cần có chiến dịch truyền thông dài hạn, thường xuyên, có chiều sâu và phù hợp với từng vùng. Cùng với đó, các trường học cần phối hợp chặt chẽ với y tế cơ sở để tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề về an toàn thực phẩm; tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho bongdalu mobi, hướng dẫn các em nhận diện các loại quả, rau, nấm có độc. Đồng thời, cần quản lý chặt bongdalu mobi ngoài giờ học, đặc biệt tại khu nội trú và khuyến cáo phụ huynh không để con em tự ý vào rừng hái, ăn quả lạ.

Bài, ảnh: SƠN HÀ