Những điều giới khoa học biết về bongdalu hôm quả thể mới Omicron BA.2

Dù số ca mắc bongdalu hôm quả thể BA.2 hiện còn tương đối ít tại Mỹ, nhưng nhiều nhà khoa học nhận định bongdalu hôm quả thể mới có thể sẽ lây lan ra khắp cả nước vào tháng sau.

Ảnh minh họa.

Trong bối cảnh làn sóng dịch bệnh mới do bongdalu hôm quảOmicron bắt đầu qua giai đoạn đỉnh và giảm dần ở một số khu vực tại Mỹ, các nhà khoa học giờ đây dành sự quan tâm đến một biến thể virus SARS-CoV-2 mới đang lây lan nhanh chóng ở châu Á và châu Âu.

Hiện bongdalu hôm quả thể này chính thức được gọi là “Omicron BA.2” và đã được ghi nhận tại nhiều bang ở Mỹ như California, Texas, New Mexico, Utah và Washington.

Dù số ca mắc bongdalu hôm quả thể BA.2 hiện còn tương đối ít tại Mỹ, nhưng nhiều nhà khoa học nhận định bongdalu hôm quả thể mới có thể sẽ lây lan ra khắp cả nước vào tháng sau. Ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy bongdalu hôm quả thể mới thậm chí còn dễ lây lan hơn bongdalu hôm quả thể Omicron đầu tiên, còn được gọi là “Omicron BA.1.”

Theo chuyên gia dịch tễ học Emma Hodcorft thuộc Đại học Bern, bongdalu hôm quả thể BA.2 có thể còn dễ lây hơn bongdalu hôm quả thể BA.1 từ 1-3%. Câu hỏi đặt ra hiện nay là với sự khác biệt nhỏ như vậy, liệu bongdalu hôm quả thể BA.2 khiếntình hình dịch bệnh hiện nay trở nên trầm trọng hay không.

bongdalu hôm quả thể BA.2 là gì?

Theo các nhà nghiên cứu,bongdalu hôm quả thể BA.2 có thể được coi là anh chị em ruột với BA.1. Cả hai bongdalu hôm quả thể có chung nhiều đột bongdalu hôm quả, khoảng 30 hoặc hơn, nhưng cũng có những đột bongdalu hôm quả riêng có.

Tháng 11/2021, khi các nhà khoa học ở Nam Phi và Botswana phát hiện ra bongdalu hôm quả thể Omicron, họ không chỉ ghi nhận duy nhất một phiên bản. Trên thực tế, có tới 3 bongdalu hôm quả thể, được gọi là BA.1, BA.2 và BA.3.

Khi BA.1 bắt đầu lan rộng và phát tán toàn cầu, thì BA.2 và BA.3 dường như phát triển yếu hơn, khiến giới khoa học nhận định 2 bongdalu hôm quả thể sau có thể sẽ sớm “bongdalu hôm quả mất”. Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn không như vậy.

Omicron BA.2 dễ lây nhiễm hơn Omicron BA.1?

Trong vài tuần qua, bongdalu hôm quả thể BA.2 đã khiến giới khoa học kinh ngạc, khi bắt đầu có thể “cạnh tranh” với người anh em BA.1 như bất kì loại bongdalu hôm quả thể nào khác. Tháng 12/2021, bongdalu hôm quả thể Omicron BA.1 gây ra làn sóng dịch lớn tại Đan Mạch và khi số ca mắc bắt đầu giảm xuống thì BA.2 lại lây lan nhanh chóng ở quốc gia Bắc Âu.

Chỉ trong vài tuần, BA.2 đã là bongdalu hôm quả thể lây nhiễm chủ đạo và kéo dài làn sóng dịch ở Đan Mạch, với hơn 40.000 ca mắc mới mỗi ngày. Theo Viện huyết thanh Statens ở Copenhagen, kể từ ngày 8/1 đến nay, BA.2 đang chiếm hơn 50% số ca mắc ở Đan Mạch.

Số ca mắc Omicron BA.2 cũng tăng theo cấp số nhân ở vùng England của Anh và tại Đức, với khoảng 5% số ca mắc mới ở mỗi nước.

Hiện giới khoa học lo ngại bongdalu hôm quả thể này có thể kéo dài hơn làn sóng dịch bệnh tại Anh và Đức cũng như có thể là cả ở Mỹ. Đến nay, các số liệu cho thấy BA.2 không phải người anh em “yếu ớt” của BA.1 mà thậm chí còn khỏe và có thể dễ lây hơn.

Biển thể BA.2 có thể “tàng hình”?

bongdalu hôm quả thể BA.2 không phải khó phát hiện đến mức được gọi là “tàng hình”, mà trên thực tế xuất phát từ lối tắt các nhà khoa học sử dụng để nhanh chóng xác định bongdalu hôm quả thể Omicron trong các kết quả xét nghiệm PCR.

Do sai sót trong trình tự di truyền của Omicron BA.1, kết quả xét nghiệm PCR những ca mắc bongdalu hôm quả thể này sẽ trông khác với những kết quả xét nghiệm dương tính điển hình khác, qua đó về cơ bản giúp các nhà nghiên cứu xác định dễ dàng bongdalu hôm quả thể này mà không cần giải trình tự mẫu nghiệm. Tuy nhiên, một trong những đột bongdalu hôm quả của BA.2 đã loại bỏ được lỗi di truyền đó, đồng nghĩa lối tắt không còn tác dụng.

Tuy nhiên, với việc BA.1 hiện chiếm tới hơn 99% số ca mắc mới tại Mỹ, sự khác biệt đó không phải vấn đề lớn và không ảnh hưởng đến quá trình điều trị tại các cơ sở y tế.

Tháng trước, các nhà khoa học Mỹ đã ghi nhận các kháng thể đơn bào ít hiệu quả trong điều trị những ca mắc bongdalu hôm quả thể Omicron hơn so với những ca mắc bongdalu hôm quả thể Delta.

BA.2 nguy hiểm hơn BA.1?

Nhiều nghiên cứu hiện nay cho thấy bongdalu hôm quả thể Omicron BA.1 ít gây nguy cơ bệnh nặng so với bongdalu hôm quả thể Delta. Theo Tiến sỹ Peter Chin-Hong, Đại học California San Francisco, những bằng chứng ban đầu ở Đan Mạch cho thấy bongdalu hôm quả thể BA.2 cũng sẽ tương tự. Tuy nhiên, ông Chin-Hong cũng thận trọng khi cho rằng điều này có thể bongdalu hôm quả đổi.

Hiện cũng có sự lạc quan thận trọng về hiệu quả của các loại vaccine ngừaCOVID-19 hiện tại trước bongdalu hôm quả thể mới. Dữ liệu ban đầu từ Anh cho thấy mũi vaccine thứ 3 có hiệu quả với bongdalu hôm quả thể BA.2 cũng như BA.1. Đối với cả hai bongdalu hôm quả thể này, vaccine làm giảm nguy cơ lây nhiễm có triệu chứng khoảng 60-70%.

Ngoài ra, có nhiều điểm tương đồng giữa các protein đột bongdalu hôm quả của BA.1 và BA.2, mục tiêu mà nhiều loại kháng thể nhắm đến. Do vậy, Tiến sỹ Chin-Hong nhận định vaccine sẽ tiếp tục là biện pháp bảo vệ hữu hiệu, ngăn ngừa các ca bệnh nặng.

Theo ông, sự phân biệt này có ý nghĩa quan trọng đối với tương lai của COVD-19, khi mà các cộng đồng giờ đây cần chuyển trọng tâm từ việc ngăn chặn lây nhiễm sang giúp ngăn chặn các ca trở nặng và phải nhập viện./.

Theo TTXVN/Vietnam+