bongdalu fun mới của người Nùng xã Chiến Phố
BHG -Xã Chiến Phố, huyện Hoàng Su Phì là iịa bàn có450 hộ và 2.679 khẩu làđồng bào Nùng.Hàng năm, vào mùa lúa chín (cuối tháng 8 đầu tháng 9 âm lịch), đồng bàoNùng nơi đâythườngtổ chức bongdalu fun mới. Đây là nghi lễ nông nghiệp hàm chứa giá trị văn hóa độc đáo về tín ngưỡng, tâm linh, thể hiện sự tôn vinh cây lúa - cây nông nghiệp quan trọng trong đời sống sản xuất và sinh hoạt của cộng đồng dân tộc Nùng.
 |
| Nghi lễ đón rước hồn lúa mới trong lễ bongdalu fun. |
Thông thường, bongdalu fun mới kéo dài khoảng vài ba tuần khi bước vào mùa gặt. Các gia đình chọn một ngày đẹp để tổ chức lễ, dâng thành quả lao động lên các vị thần linhcùng gia tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, làm ăn phát đạt, mùa màng tươi tốt, con cháu mạnh khỏe. Trong bongdalu fun mới, nghi lễ đón rước hồn lúa mới về nhà được coi là quan trọng nhất. Với nghi lễ này, gia chủ sẽ chuẩn bị một bình ống nứa đựng một ít nước ruộng, thúng đeo vai đựng gói tro bếp, bột ngô, gạo, trứng gà, liềm để xin các thần linh rước hồn lúa về nhà. Khi ra đến đồng ruộng, gia chủ sẽ đứng về hướng Đông, lấy từng gói tro, bột ngô, gạo đặt vào gốc cây lúa trĩu hạt nhất để xin rước hồn lúa mới. Sau đó, gia chủ sẽ ngắt một cành cây nhỏ có gai, có thể là bưởi hoặc chanh cho vào thúng để cho hồn lúa không chạy mất khi gặp người cùng làng đi trên đường. Khi rước hồn lúa về tới nhà, gia chủ sẽ chia thành 2 túm lúa đặt trên một góc bàn thờ để chờ cúng.
 |
| Những thuở ruộng bậc thang Hoàng Su Phì đang vào mùa |
 |
Lễ vật trong mâm bongdalu fun rất phong phú và đa dạng, ngoài thức ăn được chế biến từ các sản vật do gia đình tự chăn nuôi, trồng cấy như: Thịt gà, vịt, lợn, cá thì gia chủ còn chuẩn bị các loại quả và xôi đặt lên bàn thờ dâng bongdalu fun tổ tiên. Trong bộ trang phục truyền thống, thầy bongdalu fun mời đón các vịthần nông,thổ địa và làm lễ tạ ơn vì đã giúp đỡ gia đình được mùa lúa.
bongdalu fun mới của người Nùng ở xã Chiến Phố vừa chứa đựng ý nghĩa tâm linh sâu sắc, vừa mang đậm nét đẹp văn hóa của người dân nơi đây.
Bài, ảnh:Hoàng Tính (Hoàng Su Phì)
